Op dit schilderij van Pieter Brueghel, een denkbeeldig dorp met veel mensen en dieren, zijn ongeveer zeventig spreekwoorden te vinden!
Veel van deze spreekwoorden worden tegenwoordig niet meer gebruikt, maar er zitten er toch veel bij die je wel nog hoort. Probeer er zoveel mogelijk te vinden en schrijf ze op!
Om je een beetje op weg te helpen kun je op de tweede afbeelding zien waar de spreekwoorden verborgen zitten.
Het schilderij is overigens te bezichtigen in het Frans Halsmuseum in Haarlem.
| De spreekwoorden op het schilderij: Aan de veren kent men de vogel betekenis: Kinderen verloochenen hun afkomst niet Aan een been knagen betekenis: Langdurig vergeefs bezig zijn Aan een oud dak moet je veel herstellen betekenis: Verouderde zaken vergen nu eenmaal onderhoud Achter het net vissen betekenis: Een gelegenheid voorbij laten gaan Als de ene blinde de ander leidt vallen ze beiden in de gracht betekenis: Wanneer onbekwamen andere onbekwamen adviseren, gaat het fout Als het kalf verdronken is dempt men de put betekenis: Pas als het kwaad reeds is geschied, wordt er iets ondernomen Bij de duivel te biecht gaan betekenis: Geheimen aan de vijand verklappen Bij iemand in het krijt staan betekenis: Iemand iets verschuldigd zijn Daar hangt de po uit betekenis: Het is niet zoals het zou moeten zijn Daar hangt de schaar uit betekenis: Daar word je bedrogen Daar hangt het mes uit betekenis: Een uitdaging Daar staan klompen betekenis: Tevergeefs wachten Daar steekt meer in dan een enkele panharing betekenis: Daar zit meer achter Daar zijn de daken met vlaaien bedekt betekenis: Er heerst overvloed Dat hangt als een schijthuis boven de gracht betekenis: Dat is overduidelijk De beren zien dansen betekenis: Erge honger hebben De bezem uitsteken betekenis: Doen en laten wat je wil als de baas er niet is De bijl naar de steel werpen betekenis: De moed geheel opgeven De bok slepen betekenis: Zich uitsloven om niets De cappe op den thuyn hangen betekenis: Het voor gezien houden De duivel op het kussen binden betekenis: Met elke man raad weten De een rokkent wat de ander spint betekenis: Roddel napraten De een scheert schapen, de ander varkens betekenis: Het is in deze wereld ongelijk verdeeld De ene bedelaar ziet de ander niet graag voor de deur staan betekenis: Bang zijn voor concurrentie De ene pijl de andere nazenden betekenis: Misplaatste standvastigheid De galg beschijten betekenis: Nergens bang voor zijn De gekken krijgen de beste kaarten betekenis: Het geluk helpt de dommen De grote vissen eten de kleine betekenis: De machtigen verrijken zich ten koste van de armen De haan en de vos hebben elkaar te gast betekenis: Twee bedriegers zijn steeds op hun eigen voordeel uit De hennentaster betekenis: Iemand die zich druk maakt om ongelegde eieren De hond in de pot vinden betekenis: De laatste zijn en niets meer krijgen De kat de bel aanbinden betekenis: Iets al te publiekelijk ondernemen De kruik gaat zolang te water tot zij berst betekenis: De onvoorzichtige die niet naar goede raad wil luisteren, ondervindt daarvan vroeg of laat de gevolgen De omgekeerde wereld betekenis: Niets is zoals het zou moeten zijn De ooievaar nakijken betekenis: Zijn tijd verdoen De reis is nog niet ten einde als men kerk en toren herkent betekenis: Je hebt je doel pas bereikt als alles gedaan is De rook kan het hangerijzer niet deren betekenis: Zinloze ondernemingen moet men achterwege laten De spindel valt in het vuur betekenis: De zaak is misgegaan De teerling is geworpen betekenis: Het besluit is gevallen De zeug loopt met de tap weg betekenis: Nalatigheid is hier troef De zon niet in het water kunnen zien schijnen betekenis: Afgunstig zijn Den harinck braden om den roge oft kuyt betekenis: Iets opofferen om een kleinigheid Die draghen dwater in deene hant ende in dander tfier, geloef hem niet, daer no hier betekenis: Wees niet lichtgelovig, niet iedereen is je vertrouwen waard Die zijn pap gemorst heeft kan niet alles weer oprapen betekenis: Schade is nooit meer helemaal goed te maken Door de mand vallen betekenis: Doorzien worden Door het oog van de schaar trekken betekenis: Afgezet worden Dune moets niet ute anders mans siden, eneghen breden rieme sniden betekenis: Het is gemakkelijk met kwistige hand te beschikken over wat een ander toebehoort Een aal bij de staart hebben betekenis: Een moeilijke zaak die gedoemd is te mislukken Een deksel op zijn kop hebben betekenis: Opdraaien voor de schade Een ei in het nest laten betekenis: Iets achter de hand houden Een gat in het dak krijgen (betekenis niet geheel duidelijk) Een hark zonder steel (betekenis niet geheel duidelijk) Een kaars voor de duivel branden betekenis: Met iedereen slijmen Een morse muur is snel afgebroken betekenis: een slechte zaak gaat niet lang mee, of: als iets slecht gemaakt/gebouwd wordt, gaat het gemakkelijk kapot Een oogje in het zeil houden betekenis: Opletten voor de anderen Een oorblazer betekenis: Een kwaadspreker Een pilaarbijter betekenis: Iemand zo schijnheilig dat hij zelfs kerkpilaren omhelst Een schuimspaan zijn betekenis: Een zuiplap; een klaploper (betekenis niet geheel duidelijk) Een stok in het wiel steken betekenis: Iets of iemand dwarsbomen Elkaar bij de neus nemen betekenis: Elkaar voor de gek houden Ergens de gek mee scheren betekenis: Iets of iemand bespotten Gode enen vlassenen baert maken betekenis: Schijnhelig zijn Hem roeckt niet wiens huys dat brant, als hi hem by de colen wermen mach betekenis: Elk voordeel is meegenomen Het bijltje zoeken betekenis: Een uitvlucht verzinnen Het is gezond om in het vuur te pissen (betekenis niet geheel duidelijk) Het is maar hoe de kaarten vallen betekenis: De toekomst ligt niet vast Het is onder het hoedje gespeeld betekenis: Iets in het geniep doen Het varken is door de buik gestoken betekenis: Alles was afgesproken werk Hi cust het rinscken van der deuren betekenis: Hij is overdreven onderdanig Hi speelt op die kake betekenis: Hij stelt zich aan Hij draagt de dag met manden uit betekenis: Hij verdoet zijn tijd Hij heeft de wereld aan zijn voeten liggen betekenis: Mensen doen alles wat hij wil Hij kan door een eiken plank zien als er een gat in zit betekenis: Hij lijkt alleen maar een wonderdokter Hij laat de wereld op zijn duim draaien betekenis: Mensen doen alles wat hij wil Hij loopt alsof hij het vuur in zijn aars heeft betekenis: Hij loopt zeer hard Hij vangt vissen met zijn handen betekenis: Hij profiteert van het werk dat door anderen reeds is gedaan Iets door de vingers zien betekenis: Iets oogluikend toestaan In het harnas steken betekenis: Woedend zijn Lachen als een boer die kiespijn heeft betekenis: Gedwongen lachen Liefde is waar de geldbuidel hangt betekenis: Liefde is te koop Men heeft daar latten op het dak betekenis: Er wordt afgeluisterd Men kan niet gapen tegen een oven betekenis: Het onmogelijke wordt niet van je verwacht Men moet de schapen scheren al naar ze wol hebben betekenis: Niet tegen elke prijs voordeel willen nastreven Men moet zich krommen, wil men door de wereld kommen betekenis: Wie iets wil bereiken, moet daar wat voor over hebben Met hem kan men geen spies draaien betekenis: Met hem valt niet samen te werken Met het hoofd tegen de muur lopen betekenis: Het onmogelijke proberen Met moet geen rozen (paarlen) voor de zwijnen werpen betekenis: Iets verkwisten aan iemand die het niet waard is Naar het kippenei grijpen en het ganzenei laten lopen betekenis: Uit gierigheid een verkeerde keuze maken Niemand zo fijn iets spon of het kwam aan het licht der zon betekenis: De waarheid komt altijd aan het licht Niemant en soeckt de anderen in den oven of hi hefter selver in gewest betekenis: Alleen wie zelf slecht is, denkt slecht over anderen oftewel: Zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten Niet van het ene brood tot het andere weten te geraken betekenis: Niet met geld kunnen omgaan Nood doet oude quenen draven betekenis: Angst geeft vleugels Onder de bezem getrouwd zijn betekenis: Zonder kerkelijke inzegening samenleven Onwert dieghene talre stont, die twee tonghen draghen in den mont betekenis: Onoprecht zijn Op de wereld schijten betekenis: Overal maling aan hebben Op hete kolen zitten betekenis: Bang of ongeduldig zijn Paardenkeutels zijn geen vijgen betekenis: Laat je niets wijsmaken Pluimen in de wind waaien betekenis: Iets doen zonder nadenken Schelvis uitwerpen om kabeljauw te vangen betekenis: Een opoffering waar men niets mee opschiet Si trecken omt lanxte betekenis: Ze willen allebei winnen So ras het hecken van de dam is, lopender de verckens in het koren betekenis: Als er geen toezicht is springen kinderen of ondergeschikten uit de band Tegen de maan pissen betekenis: Iets onmogelijks proberen Tegen de stroom is het kwaad roeien (zwemmen) betekenis: Tegen algemene opvattingen kan men zich moeilijk verzetten Tot de tanden bewapend zijn betekenis: Zwaar bewapend zijn Tussen hemel en aarde hangen betekenis: Zich in een lastige situatie bevinden Tussen twee stoelen in de as zitten betekenis: Helemaal niets uitvoeren Twee honden aen eenen beene, si draghen selden wel overeene betekenis: Verbitterd om iets vechten Twee vliegen in één klap slaan betekenis: Twee zaken die men in een moeite kan afdoen Twee zotten onder één kaproen betekenis: Een gek is niet graag alleen Uit het raam groeien betekenis: Niet geheim kunnen blijven Uit hetzelfde gat schijten betekenis: Onafscheidelijke kameraden Van de os op de ezel springen betekenis: Slechte zaken doen Veel geschreeuw en weinig wol betekenis: Veel drukte, maar weinig resultaat Voor wint ist goet seylen betekenis: Onder gunstige omstandigheden is het gemakkelijker succes te hebben Waar aas is vliegen kraaien betekenis: Als er iets te halen valt, staat iedereen vooraan Wat heb je aan een mooi bord als het leeg is? betekenis: Lichamelijke behoeften gaan voor zintuiglijke Wie weet waeromme die ganzen bervoets gaan? betekenis: Alles heeft zo zijn reden Wilde beeren, die sijn by den ander gheeren betekenis: Soort zoekt soort Zij hangt haar man de blauwe huik om betekenis: Zij bedriegt haar man Zijn gat aan de poort vegen betekenis: Zich nergens druk om maken Zijn geld in het water gooien betekenis: Zijn geld verkwisten Zijn huik naar de wind hangen betekenis: Zijn mening aan de omstandigheden aanpassen Zijn last dragen betekenis: Ieder heeft zo zijn problemen Zijn licht ergens op laten schijnen betekenis: Zeggen wat men ergens van vindt; iets begrijpelijk maken Zijn pijlen verschieten betekenis: Te snel handelen of beslissen Zo mak als een lammetje betekenis: Heel gedwee Zorg dat daar geen zwarte hond tussen komt betekenis: Pas op dat het niet misgaat |
